Herojski lik vojvode Hajduk Veljka Petrovića ostavio je dubok trag u istoriji i tradiciji srpskog naroda. Rođen je u selu Lenovcu u Crnoj Reci oko 1780 g. Njegovo ime pominje se u Vidinu kao čobanina u službi Pazvan Oglua. Ubrzo 1803. g. dolazi u hajdučku družinu Stanoja Glavaša. U zimu iste godine odlazi u selo Dubonu u Smederevskoj nahiji gde se ženi udovicom Marijom, Stanojevom rođakom. Vuk Karadžić ga opisuje “Da je bio tanka i visoka struka, smeđe kose i vrlo malih brkova, duguljastih suvih obraza, širokih usta i podugačka, malo pokučasta nosa. Prema opisima, Hajduk Veljko je nosio na glavi nešto zabačen alev fes sa dugačkom kićankom, preko dolame sa čepken rukavima. Prebacivao je kratko ćurče bez rukava, a na nogama je imao čakšire od crvene čohe sa tozlucima od crvene kadife sa srmali gajtanima i kopčama kapaklijama. Od oružja je imao za pojas zataknuta dva pištolja samokresa, s izvučenim srebrnim i kitnjasto ukrašenim jabukama, i duži jatagan sa balčakom od slonovače. Krivu, skupocenu sablju srmom vezanu i na zelneom kajasu utvrđenu nosio je prebačenu i obešenu preko ramena i to samo za vreme pohoda i boja. Posle oslobođenja Beograda, početkom 1807.g. uz Karađorđevo odobrenje prelazi iz Paraćinske nahije u Krivi Vir kako bi pobunio Crnu Reku i oslobodio od Turaka. Hajduk Veljko je u oslobođenim krajevima postavljao knezove, a za obezbeđenje od turskih upada izgradio je šančeve u Vražogrncu, Zaječaru, Grljanu i Sumrakovcu.Tokom juna 1807.g. učestvuje u bojevima na Štubiku i Malajnici. Za veliku hrabrost u borbama za oslobođenje Kladova, Hajduk Veljko je odlikovan ruskom zlatnom medaljom, a od generala Cukata dobio je mač.1811.g. Karađorđe je postavio Veljka za vojvodu Negotinske nahije. Vuk Karadžić je 1812.g. dolazio više puta u Negotin, susretao se sa Veljkom i savetovao ga o načinu odbrane Negotina. U proleće 1813.g. započeli su turski napadi na Krajinu, a otpor koju su pružali Hajduk Veljko i njegovi bećari brojčano nadmočnijem neprijatelju može se uporediti samo junaštvom antičkog heroja Leonide i njegovih 300 Spartanaca u boju protiv persijanaca kod Termopila. U istoriji je 18.juli 1813.g. prihvaćen kao dan pogibije Hajduk Veljka Petrovića. Opevan je u stihovima svog savremenika Sime Milutinovića- Sarajlije. Stevan Stojanović Mokranjac uzeo je 2 najpoznatije i najpevanije pesme o Hajduk Veljku („Raslo mi je badem drvo“ i „Bolan mi leži bolan Kara Mustafa“ za osnovu svoje VI rukoveti koja je prvi put izvedena u Negotinu povodom svečanog otkrivanja spomenika Hajduk Veljku 1892.g. Hajduk Veljko nije mogao biti fotografisan do pogibije 1813.g. zato što fotografija u to vreme još nije bila pronađena. Za rekonstruisanje njegovog lika presudna su bila sećanja njegovih savremenika i brata Milutina Petrovića. Portret koji se nalazi u muzeju je portret mladog čoveka u crnogorskoj nošnji kojeg je Anastas Jovanović fotografisao 1851.g. i napisao na negativ ploči ime Hajduk Veljko.
Warning: No images in specified directory. Please check the directory!
Debug: specified directory - https://www.sedmicaplus.rs/images/posetite-negotin/muzej-hajduk-veljka/todorcetov-konak
Todorčetov konak, kuću u kojoj je smešten Muzej Hajduk Veljka, zidao je 60-tih godina 19. veka oborknez negotinski todorče, pod kulukom, a za svoje potrebe. U prizemlju se nalazi etnološka postavka: eksponati tradicionalnog vinogradarstva i vinarstva s kraja 19. i početka 20. veka: fučija, kosir, kašika za uzimanje šire, lopata za uzimanje komine, levak, bure, slavina za bure, buklije, stakleni balon opleten prućem, itd. U sklopu istorijske postavke tu su: gvozdeni poljski, trofutni top i panoi na kojima se nalaze: fotografije Vuka Karadžića i Sime Milutinovića Sarajlije, kao i istaknutih vojvoda Prvog srpskog ustanka Milenka Stojkovića i Petra Dobrnjca; kopije dokumenata koja su vezana za Prvi srpski ustanak; zatim kopija litografije Stare crkve u Negotinu, iz 1885. godine, u kojoj je sahranjen Hajduk Veljko; crtež utvrđenja Baba Finka, kao i fotografija Hajduk Veljkove barutane. Na spratu Todorčetovog konaka nalaze se tri prostorije. U prvoj prostoriji su portreti Hajduk Veljka Petrovića od različitih autora i književna i muzička dela inspirisana njegovim delom i likom. U drugoj prostoriji nalazi se ognjište ili odžaklija, u kojoj se nalaze eksponati iz etnološke zbirke, predmeti pokućanstva koji dočaravaju ambijentalnu sliku stare gradske kuće iz 19. veka. U trećoj prostoriji nalazi se istorijska postavka. Od oružja izloženi su brdski „hajduk“ top. Od vatrenog oružja u vitrinama se nalazi puška sa dugom cevi i nekoliko pištolja, među kojima značajno mesto zauzima pištolj Nikole Abraša, Veljkovog pobratima. Od hladnog oružja u vitrinama su sablje raznih radionica i vrsta, kao i jatagani („belosapci“ i „crnosapci“). U postavci se mogu videti i sačuvane kanije, tj. futrole pojedinih jatagana. Od pribora za vatreno oružje izložene su barutnice od kosti, roga i metala, zatim pripojasnice ili fišeklije lepih ornamenata, kao i mazalice. U prostoriji sa oružjem nalaze se dve kopije ustaničkih zastava, portret vožda Prvog srpskog ustanka Karađorđa Petrovića, rad Pavla Čortanovića, šematski prikaz ratnog puta Hajduk Veljka Petrovića i plan bitke na Štubiku i Malajnici.